Μία σπάνια συνέντευξη του Γέροντα Θεόκλητου του Διονυσιάτη.

(Α’ Μέρος συνέντευξης – Υπό Μοναχού Δαμασκηνού).
Εἶναι γνωστός σ᾿ ὅλη τήν Ἑλλάδα, σ᾿ ὅλη σχεδόν τήν Ὀρθοδοξία ἁπανταχοῦ τῆς οἰκουμένης ὁ σοφός Γέροντας π. Θεόκλητος Διονυσιάτης. Ἀποτελεῖ κρηπίδα ὀρθοδόξου διδασκαλίας διότι μέ τήν πολυετῆ ἐντρύφησί του στά Πατερικά συγγράμματα, καταρτίσθηκε θεολογικῶς.
Στήν συνέχεια ἔχοντας πάθει καί τά Θεῖα μέ τόν προσωπικό του μοναχικό ἀγῶνα τοῦ καθαρισμοῦ καί ἁγιασμοῦ τῆς ψυχῆς του, συνέγραψε τόμους βιβλίων, ἑκατοντάδες ἄρθρων καί ἐξηγητικῶν ὑπομνημάτων μέ τά ὁποῖα ἐστήριξε γιά μία πεντηκονταετία καί πλέον τήν Ὀρθόδοξη θεολογία καί ζωή.
…Μπαίνω στό μισοσκότεινο, ἀλλά εὐρύχωρο γηροκομεῖο τῆς Μονῆς, καί μέ τήν βοήθεια τοῦ γηροκόμου π. Ἰακώβου φθάνουμε στό κρεββάτι τοῦ Ὁσιολογιωτάτου π. Θεοκλήτου. Εἶναι ἐνενηκοντούτης στήν ἡλικία καί προσφάτως ἐγκατέλειψε τό ἀσκητήριό του, τῶν Ἁγίων Ἀποστόλων, ἀπέναντι τῆς Μονῆς του, γιά νά δεχθῆ πλέον τίς περιποιήσεις τῶν νεωτέρων παραδελφῶν του, διότι καί τό τέλος τῆς παρούσης ζωῆς εἶναι ἐγγύς….
Τόν χαιρετίσαμε μέ τόν καλογερικό χαιρετισμό καί ἀσπασμό καί ἐκεῖνος μᾶς ὑποδέχθηκε μέ τήν πρωτότυπη στοργή καί ἀνυπόκριτη ἀγάπη του.
-Γέροντα Θεόκλητε, πέστε μας κάτι γιά τήν σωτηρία τῆς ψυχῆς μας.
-Παιδιά μου, τί θέλετε ν᾿ ἀκούσετε ἀπό μένα; Ἔχουμε σαφῆ τήν διδασκαλία τοῦ Χριστοῦ καί τούς Βίους τῶν Ἁγίων. Τά πράγματα εἶναι πολύ ἁπλᾶ καί πρέπει νά γίνωνται μέ συνέπεια καί ἀγῶνα. Θά πρέπει νά καταλάβουμε ὅτι ἀπό τήν πρώτη ἡλικία τῆς πνευματικῆς μας ζωῆς εἴμεθα σέ ἐμπόλεμη κατάστασι. Βαπτιζόμενοι ἀναδυόμεθα ἀπό τήν κολυμβήθρα στρατιῶτες. Γι᾿ αὐτό καί διαβάζεται στό Μυστήριο αὐτό ὁ Ἀπόστολος περικοπῆς ἐκ τῆς πρός Ἐφεσίους Ἐπιστολῆς, ἡ ὁποία λέγει: «Διά τοῦτο ἀναλάβετε τήν πανοπλίαν τοῦ Θεοῦ ἵνα δυνηθῆτε ἀντιστῆναι ἐν τῆ ἡμέρᾳ τῆ πονηρᾶ…ἐνδυσάμενοι τόν θώρακα τῆς δικαιοσύνης…ἀναλαβόντες τόν θυρεόν τῆς πίστεως… καί τήν περικεφαλαίαν τοῦ σωτηρίου δέξασθε, καί τήν μάχαιραν τοῦ Πνεύματος…»(Ἐφεσ. 6,13-16). Λοιπόν, πρέπει νά καταλάβουμε ὅτι εἴμεθα σέ ἐμπόλεμη κατάστασι καί χρειάζεται ἀδιάλειπτος ἀγών. Ἀλλά, προσοχή ὁ ἀγώνας μας πρέπει νά γίνεται νομίμως, δηλαδή μέσα στά πλαίσια τῆς διδασκαλίας τοῦ Χριστοῦ, τῶν Ἀποστόλων καί τῶν Ἁγίων. Ὤχ Χριστέ μου…
..
-Πῶς ἠμποροῦμε νά ἐπιτύχουμε τήν ἕνωσι μέ τήν Ἁγία Τριάδα μέσα στήν καρδιά μας, Γέροντα;
-Λοιπόν, ὑπάρχει σήμερα ἕνας θαυμάσιος ἐπίσκοπος ὁ Μεσογαίας καί Λαυρεωτικῆς, κ. Νικόλαος, ὁ ὁποῖος ἦτο ἀστροφυσικός στήν Ν.Α.Σ.Α. Πρίν τόν κάμουν Ἐπίσκοπο ἔκαμε μία διάλεξι στήν αἴθουσα τῆς Ἀρχαιολογικῆς Ἐταιρείας. Μά τί διάλεξις ἦτο αὐτή; Ἐκστατική! Πῶς συναντᾶται μέ τόν ἄνθρωπο ὁ Χριστός. Καί εἶχε πάρει ὅλες τίς περιπτώσεις τοῦ Χριστοῦ, μετά τήν Ἀνάστασι Του. Παρουσίασε ὅλες τίς ἐμφανίσεις Του μέ Ἀποστόλους καί ἀνθρώπους τῆς ἐποχῆς Του. Ἀλλά ἡ οὐσία τῆς μυστικῆς ἑνώσεως ἔγκειται σ᾿ αὐτό πού εἶπε: «Ὁ ἔχων τάς ἐντολάς μου καί τηρῶν αὐτάς, ἐκεῖνος ἐστιν ὁ ἀγαπῶν με. Ὁ δέ ἀγαπῶν με ἀγαπηθήσεται ὑπό τοῦ πατρός μου καί ἐγώ ἀγαπήσω αὐτόν….καί πρός αὐτόν ἐλευσόμεθα καί μονήν παρ᾿ αὐτῶ ποιήσωμεν»(Ἰωάν.14,21-23). Λοιπόν, κατά τό μέτρον τῆς καθαρότητος γίνεται καί ἡ ἕνωσις. Καί κάνει ὁ Χριστός μονήν μετά τοῦ Πατρός καί τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Ὁ ἀγών πρέπει νά εἶναι συνεχής καί μάλιστα νόμιμος. Ἐάν δέ καί ἀθλῆ τις, οὐ στεφανοῦται, ἐάν μή νομίμως ἀθλήση» (Β, Τιμ.2,5). Τά πράγματα εἶναι ἁπλᾶ. Μόνο πού ἐμεῖς δέν ἀθλοῦμε.
-Ποιά εἶναι ἡ κορυφαία ἀρετή, τήν ὁποίαν πρέπει νά ἐπιδιώξουμε, Γέροντα;
-Ὅλες εἶναι συνδεδεμένες ἡ μία μέ τήν ἄλλη. Προπαντός τό θεμέλιον εἶναι ἡ ταπείνωσις. Μόνιμον γνώρισμα τῆς ἀρετῆς τῶν Ἁγίων εἶναι ἡ αὐτομεμψία.
-Τί εὗρες, Ἀββᾶ, ἐν τῆ ὁδῶ ταύτῃ;
-Οὐδέν ἕτερον εἰ μή τό μέμφεσθαι σεαυτόν.
-Εἶναι εὐκολώτερη ἡ ζωή στό Κοινόβιο ἤ στήν ἡσυχία;
-Ἀναλόγως τῶν χαρισμάτων, τῶν προθέσεων καί τῶν πεποιθήσεων πού ἔχει κανείς. Καί στήν ἡσυχία εὑρίσκεις τελειότητα καί εἰς τό Κοινόβιον. Ἔχομεν τήν δυνατότητα ἀναλόγως τῆς διαμορφώσεως τοῦ χαρακτῆρος μας καί τῆς πίστεως καί τῶν ἄλλων χαρισμάτων, ἐάν καλῶς τά θέσωμεν στήν ὑπηρεσία τοῦ πνεύματος γιά τήν σωτηρία μας.
-Μᾶς ἐρωτοῦν Χριστιανοί ἀπό τόν κόσμο, πῶς θά κρατήσουν τήν ψυχική τους εἰρήνη, ἐνῶ ἔχουν τόση ποικιλία προβλημάτων ν᾿ ἀντιμετωπίσουν;
-Εἴτε στόν κόσμο εἶσαι, εἴτε στήν κορυφή τοῦ Ἄθω, εἶσαι πολεμιστής καί πρέπει νά προσέχης. Προφανῶς στόν κόσμο, ὅπου εἶναι περισσότερα τά αἴτια τοῦ σκανδαλισμοῦ καί τῆς ἁμαρτίας ἐπιβάλλεται ὁ ἀγών νά εἶναι ἐντονώτερος καί ἀσυγκατάβατος. Προπαντός, προσοχή στούς λογισμούς, διότι ἀπό ἐκεῖ ἀρχίζουν οἱ ἁμαρτίες καί οἱ ἀρετές. Νά ἔχουμε συνεχῆ ἐπιτήρησι τοῦ νοῦ ἀπό τούς διαφόρους λογισμούς, πού περνοῦν καί ζητοῦν νά μποῦν μέσα καί νά μᾶς διαστρέψουν τό ἡγεμονικόν τῆς ψυχῆς μας.
Ὅταν γευθῆς τόν Χριστό, δέν θέλεις νά ξεκολλήσης μετά τόν νοῦν σου ἀπ᾿ Αὐτόν. Θαυμάζεις τό ἔργο Του. Τί ἔκανε, τί ἀγάπη ἔχει καί συνεχῶς ποθεῖς νά ζῆς μέ ἐρωτικές πνευματικές σχέσεις μαζί Του.
-Πῶς θ᾿ ἀποβάλλουμε τούς κακούς λογισμούς, Γέροντα;
-Και γι᾿ αὐτό τό πρόβλημα ἔχομεν ἐντολή: «Ἀγρυπνεῖτε καί προσεύχεσθε». Ἀγρυπνεῖτε». «Αδιαλείπτως προσεύχεσθε…Αὐτό μᾶς τό λέγει ὁ Ἀπόστολος Παῦλος καί συχνά τό ἐπαναλαμβάνει ὁ ἅγιος Γρηγόριος ὁ Θεολόγος.
-Κατά τήν μακροχρόνια περίοδο τῆς ζωῆς σας πόσα βιβλία ἐγράψατε, Γέροντα;
-Ἔε, ὅσα μέ βοήθησε νά γράψη ἡ Χάρις τοῦ Χριστοῦ μας καί ἀνάλογα μέ τά προβλήματα πού ἀντιμετώπισε ἡ Ἐκκλησία μας κατά καιρούς. Πάντως, νομίζω, μικρά καί μεγάλα εἶναι περί τά 50 βιβλία.
-Ποιό εἶναι τό τελευταῖο βιβλίο πού ἐγράψατε;
-Ἔγραψα γιά τό θέμα τῶν Ζηλωτῶν, τοῦ Ζηλωτισμοῦ, τό ὁποῖον εἶναι μία πλάνη καί μία πληγή μέσα στό Σῶμα τῆς Ἐκκλησίας μας. Ἀλλά δέν γίνεται τίποτε ἄμα πλανηθῆ ὁ ἄνθρωπος….. Διότι ἡ πάλη μας δέν γίνεται πρός τούς ἀνθρώπους, ἀλλά πρός τά πνεύματα τῆς πονηρίας…Πάλη μέ τούς λογισμούς, καλούς καί κακούς.
-Πῶς περιμένετε τόν θάνατο, Γέροντα, σάν μία εὐλογημένη ὥρα τῆς ζωῆς σας;
-Ἐξαρτᾶται ἀπό τήν κατάστασι στήν ὁποία εἶναι κανείς. Ἀπό τήν διάθεσι τῆς συνειδήσεώς του. Ὅταν ἔχης ἀκατάκριτον τήν συνείδησιν, νομίζεις ὅτι πηγαίνεις σέ πανηγύρι. Πάντως ἐλπίζομεν εἰς τό ἔλεος τοῦ Χριστοῦ, πού Τόν ἀγαπᾶμε.
-Πόσα χρόνια εἶσθε μέχρι τώρα στό Ἅγιον Ὄρος, Γέροντα;
-Εἶμαι 65 χρόνια. Ἦλθα ἀπό ἡλικίας 24 ἐτῶν.
-Εἴχατε εὐσεβεῖς γονεῖς καί πῶς ἐγίνατε μοναχός, Γέροντα;
-Δέν ἦσαν καί τόσο εὐσεβεῖς οἱ γονεῖς μου. Ἀλλά δέν ξέρω πῶς ὠκονόμησε ὁ Θεός καί μ᾿ ἔφερε ἡ Παναγία μας ἐδῶ. Εἶχα βέβαια καί ἄλλα ἀδέλφια. Γεννήθηκα τό 1916. Πῶς ἀπεφάσισα νά γίνω Καλόγηρος θά σοῦ εἰπῶ. Τό ὑποσχέθηκα στόν Θεό. Τότε ἤμουν στρατιώτης καί ἐπέστρεφα τραυματίας ἀπό τόν πόλεμο. Ἤμουν στήν Ἀθήνα. Ἦλθαν άεροπλάνα καί ἐβομβάρδιζαν. Ἔπεσα κάτω ἀπό μία πέτρα καί εἶπα: «Παναγιά μου, σῶσε με καί θά γίνω μοναχός». Πράγματι δέν ἔπαθα τίποτε. Τακτοποίησα κάτι ἐκρεμότητες μέ τό ἐργοστάσιο στό ὁποῖο δούλευα. Κατέβηκα στήν Ναύπακτο, στό πατρτικό μου σπίτι. Καί ἀπό ἐκεῖ βρέθηκα στό Ἅγιον Ὄρος. Ἐδῶ εἶχα ἔλθει ἄλλη μία φορά τό 1936, ἀλλά ἔφυγα διότι ἦτο ἡ κλάσις μου νά πάω γιά φαντάρος καί βγῆκα ἔξω.
Στήν ἀρχή ἔψαχνα νά εὕρω μέρος νά μείνω ἐπί 40 ἡμέρες. Ἐπῆγα στήν Ἁγία Ἄννα. Τό πλοῖο μέ κατέβασε ἀπό τήν Ἁγία Ἄννα στήν Μονή Διονυσίου. Τό πρῶτο βράδυ, ἀφοῦ ἔφαγα κάτι καί ἔκανα τόν Σταυρό μου, κοιμήθηκα. Τότε εἶδα τήν Παναγία ὁλοζώντανη μέσα στήν ἐκκλησία της. Καθόταν μία νέα μοναχή σέ μία καρέκλα δίπλα στήν Εἰκόνα της. Στό δάπεδο τῆς ἐκκλησίας ἦσαν πολλά κατά σειράν φέρετρα καί οἱ ἄνθρωποι πού ἦσαν μέσα ἔδιναν μία ἄσχημη ὑποψία γιά τήν ζωή τους. Τήν ἐρώτησα: «Τί εἶναι αὐτό τό θέαμα;
-Ἔτσι θά γίνης καί σύ, παιδί μου. Καί ἐννοῦσε ἡ Παναγία μας τήν νέκρωσι τῶν παθῶν μέσῳ τῆς μοναστικῆς ὁδοῦ. Τήν νέκρωσιν τοῦ Κυρίου ἐν τῶ σώματι ἡμῶν περιφέροντες. Μ᾿ αὐτό ὄνειρο ἤθελε ἡ Παναγία νά μοῦ εἰπῆ ὅτι «Ἐγώ σέ ἔφερα».
Τότε στήν Μονή Διονυσίου ζοῦσαν 60 μοναχοί. Στά νειᾶτα μου εἶχα φίλο καί σύμβουλό μου τόν παπᾶ Ἀθανάσιο τόν Ἰβηρίτη. Μέσῳ αὐτοῦ ἄκουσα καί γνώρισα γιά τήν μορφή καί τό ἔργο τοῦ Ἁγίου Νικοδήμου καί μαζί κατόπιν ἐργασθήκαμε καί γιά τήν τυπική του ἀναγνώρισι ὡς Ἁγίου μέ τά ἀνάλογα κείμενα πρός τό Οἰκουμενικό Πατριαρχεῖο.
-Τί ἔχετε νά μᾶς πῆτε γιά τόν Ἅγιο Νεκτάριο;
-Εἶναι πολύ ὠφέλιμη ἡ παρουσία του μέσῳ τῆς διδασκαλίας του στήν ἐποχή μας. Μᾶς διδάσκει καί σχέσεις ἐξωεκκλησιαστικές μέ τούς διαφόρους αἱρετικούς, σχισματικούς…
Τό χάρισμα τοῦ λόγου καί τῆς συγγραφῆς σᾶς τό ἔδωσε ἡ Παναγία;
Ναί. Εἶναι καί ἀπό μένα καί ἀπό τήν Παναγία. Ἀπό μικρός ἐδιάβαζα πολύ, μελετοῦσα..
-Ποία ἦσαν τά βασικώτερα διακονήματα στά ὁποῖα ἐργασθήκατε στήν Μονή σας; Ἤ εἴσασταν μόνο Πρωτεπιστάτης στήν Ἱερά Κοινότητα;
-Ποικίλα ἦσαν τά διακονήματα. Ἐπί 12 χρόνια ἐργάσθηκα στό γραφεῖο τῆς Μονῆς μου. Μετά στό Ἀρχονταρίκι, στό μαγειρεῖο. Σάν μάγειρας ἐργάσθηκα ἕξι χρόνια: Δύο στήν Μονή μας, δύο στό Ἀντιπροσωπεῖο μας στίς Καρυές, μαγειρεύοντας γιά τούς Ἀντιπροσώπους μας καί δύο στό Μετόχι μας, στόν Μονοξυλίτη. Σάν Ἀντιπρόσωπος ἔκαμα περί τά 25 χρόνια, ἐνῶ σάν Πρωτεπιστάτης ἔκαμα τέσσερεις φορές.
– Εἴχατε πειρασμούς στήν ζωή σας;
-Βεβαίως, χωρίς πειρασμούς, χωρίς ἀντίπαλον δέν γίνεται πόλεμος. Δέν ἔχω κάτι σημαντικό νά εἰπῶ. Πάντως μέ παρηγοροῦσε ὁ Χριστός καί ἡ Παναγία, ὅπως παρηγοροῦν ὅλους τούς Ἁγιορεῖτες. «Κατά τό πλῆθος τῶν ὀδυνῶν μου ἐν τῆ καρδίᾳ μου, αἱ παρακλήσεις σου εὔφραναν τήν ψυχήν μου»…

ΣΥΓΧΡΟΝΟΙ  ΓΕΡΟΝΤΑΔΕΣ ΤΟΥ ΑΘΩΝΟΣ 

*Η συνέντευξη έγινε υπό του Μοναχοῦ Δαμασκηνοῦ Γρηγοριάτου.